نتایج مسابقات آزمایشگاهی فیزیک مرحله شهرستان

مسابقات آزمایشگاهی فیزیک مرحله شهرستان در روز شنبه 88/12/22 در محل آزمایشگاه مرکزی رودان با حضور 19 دانش آموز از 10 آموزشگاه برگزار گردید که ضمن تشکر از آموزشگاه های شرکت کننده نتایج این مسابقه به شرح زیر می باشد :

ادامه نوشته

تاريخچه تكنولوژي آموزشي

تکنولوژی گرچه واژه نسبتا جدیدی است، ولی کاربرد این مفهوم شاید همزاد تاریخ دانش بشری باشد. بشر از ابتدایی‌ترین مراحل زندگی خود، هرگاه به پدیده‌ای راه می‌یافت، یا رابطه بین دو یا چند عامل را شناسایی می‌کرد، برای حل مشکلات زندگی خود از این دانش استفاده می‌کرد. در واقع هر جا سخن از ترجمه و تبدیل علوم محض و یافته‌های علوم نظری به علوم کاربردی و تجویزی به میان آید، همانا از تکنولوژی بحث شده است. نخستین بار در دهه 1950، تکنولوژی آموزشی به عنوان یک رشته مستقل و ناوابسته به رشته‌های آموزشی پدیدار گشت. از آن پس، کتاب‌ها و مقالات بسیاری در این زمینه نوشته شد. پهنه تکنولوژی آموزشی همیشه در حال تغییر بوده است. زیرا با پیشرفت‌های تکنولوژی، روش‌های پیشین با شتابی فزاینده رنگ می‌بازد و ایده‌ها و روش‌های نوینی جایگزین آنها می‌شوند.

تاریخچه تکنولوژی آموزشی

  در دایرة‌المعارف تعلیم و تربیت، ضمیمه منتشره سال 1989، تکنولوژی آموزشی یک رشته از دانش بشری معرفی می‌شود که دارای سه جنبه است:

جنبه اول

  این جنبه، بر رسانه‌های جدید و استفاده از آن در امر آموزش و یادگیری تاکید دارد. از این نظر، تکنولوژی آموزشی، دانش فنی استفاده از تمام وسایل، ابزار و رسانه‌هایی است که امر آموزش و یادگیری را تسهیل می‌کند و می‌توان آن را جنبه سخت‌افزاری نامید.[1]

  استفاده از وسایل سمعی و بصری در آموزش به سال‌های 1900 بازمی‌گردد. دست‌اندرکاران آموزش در این سال‌ها به اهمیت استفاده از وسایل سمعی و بصری پی بردند و در ابتدا فقط از وسایل بصری استفاده می‌کردند. اولین وسایل بصری به‌کار برده شده در مدارس آمریکا، اسلایدهایی پیرامون موضوعات مختلف بود و به دنبال آن در حدود سال 1910 اولین فهرست فیلم‌های آموزشی برای استفاده منظم در مدارس منتشر شد. از سال‌های 1920 به بعد، کتاب‌هایی در زمینه آموزش بصری نوشته شد و منظور اصلی در این کتاب‌ها این بود که هر قدر نمایش موضوعات به صورت ملموس‌تر انجام شود، میزان یادگیری بیشتر خواهد شد که البته این نظریه بعدا مورد شک و تردید واقع شده و قسمت‌هایی از آن نیز رد شد.

  با شروع جنگ جهانی دوم، کانون فعالیت‌ها در زمینه وسایل سمعی و بصری از محافل تعلیم و تربیت به ارتش آمریکا منتقل شد و بسیاری از وسایل مانند "پروژکتور" و "اورهد" برای اولین بار ساخته شد. توجه به وسایل سمعی و بصری بعد از جنگ بیشتر شد. به همین دلیل تحقیقات متعددی در این زمینه انجام شد که تاکید اصلی در این تحقیقات بر یافتن ویژگی‌های هر وسیله و چگونگی تاثیر و نقش این ویژگی‌ها در یادگیری دانش‌آموزان بود.[2]

جنبه دوم

  این جنبه، فراگردها و یا روش‌های طراحی نرم‌افزار یا مواد آموزشی است که به یادگیری منجر می‌شود مانند آموزش برنامه‌ریزی‌شده که در آن از اصولی چون تعیین هدف‌ها، انتخاب روش‌ها، تهیه منابع، آزمایش، ارزشیابی و اجرا بحث می‌شود. از این دیدگاه، تکنولوژی آموزشی دانش فنی استفاده از تمامی وسایل، ابزار و رسانه‌هایی است که امر آموزش و یادگیری را تسهیل می‌کند و می‌توان آن را نیز جنبه سخت‌افزاری نامید.[3]

جنبه سوم

  این جنبه، بر ویژگی حل مساله تاکید دارد. از این نظر، تکنولوژی آموزشی مجموعه روش‌ها و استراتژی‌هایی است که با یک دید سیستمی و همه‌جانبه، به تجزیه و تحلیل برنامه‌های آموزشی پرداخته و پس از یافتن مشکلات و علل آنها برای رفع موانع و حل معضلات راه حل، ارائه دهد.

  قابل ذکر است جنبه سوم، جنبه اول و دوم را نیز دربردارد. زیرا به‌کارگیری به‌موقع روش‌ها و وسایل در مجموع و با هماهنگی می‌تواند، حل مشکلات آموزشی را به دنبال داشته باشد.[4]

سه رخداد مهم

  در بین سال‌های 1950 تا 1960 جریان‌های جدیدی در زمینه علوم انسانی به‌خصوص علوم تربیتی به وقوع پیوست که در واقع این دهه و دهه بعد را به‌صورت نقطه عطفی در تاریخ تکنولوژی آموزشی درآورد.

رخداد اول

  این رخداد با توجه به الگوها و نظریه‌های ارتباط از سوی دست‌اندرکاران وسایل سمعی و بصری در اوایل سال‌های 1950 به وقوع پیوست. این الگوها و نظریه‌ها به فراگرد ارتباط، شامل فرستنده، گیرنده و کانال وسیله انتقال پیام تاکید داشتند. صاحبنظران علوم ارتباطات در الگوهای خود تاکید می‌کردند در یک فراگرد ارتباط باید به تمام عوامل موجود توجه داشت و وسایل ارتباط در واقع در اولویت دوم قرار می‌گرفت.[5]

رخداد دوم

  پیدایش نگرش سیستمی و کاربرد آن در زمینه تعلیم و تربیت و به‌خصوص در زمینه برنامه‌ریزی آموزشی بود. اعمال نگرش سیستمی در حیطه برنامه‌ریزی آموزشی و تعیین کردن هدف‌های کلی و غایی یک سیستم آموزشی و سپس تجزیه و تحلیل این هدف‌ها و تعیین بهترین راه وصول به هدف و اجرای برنامه و ارزشیابی مدام و مستمر به منظور کشف نواقص، دومین رخداد مهم بود.[6]

رخداد سوم

  زمانی که کاربرد جدید این علم که ناشی از به‌کارگیری این علم در محیط‌های آموزشی بود، تعیین شد، برای بهبود وضعیت تولید و ارائه خدمات در مراکز آموزشی وابسته به مراکز صنعتی، تولیدی و خدماتی، بررسی‌ها و مطالعاتی شروع شد. در بعضی از موارد تشخیص این بود که باید در زمینه‌های خاص، دوره آموزشی بلندمدت و کوتاه‌مدت برای کارکنان برگزار شود و بعد از ارزشیابی از نوع کلاس‌ها و آموزش‌ آنها، درباره کلاس‌ها تجدیدنظر شود. همچنین در برخی مراکز صنعتی، خدماتی و تولیدی پس از خرید وسایل جدید و نصب آنها نیاز به آموزش کارکنان داشتند. این آموزش‌ها را افرادی ارائه می‌دادند که به آنها تکنولوژیست آموزشی می‌گفتند.[7]

تاریخچه استفاده از ابزار و وسایل آموزشی در ایران

  گرچه ممکن است کشورهای مختلف الزاما از این مراحل گذر نکرده باشند ولی بیشتر کشورها با این مراحل روبرو بوده‌اند. در کشور ما از سال 1306 به بعد، بعضی از مدارس اقدام به ایجاد آزمایشگاه‌های فیزیک و شیمی و علوم زیستی کردند، اما نداشتن کادر متخصص، کمبود ابزار و وسایل و مواد مورد نیاز و عدم اعتقاد به کاربرد این وسایل و روش‌ها، سبب عدم موفقیت این مراکز و راکد ماندن فعالیت‌های آنان شد.

  در سال 1308 وزارت فرهنگ، اداره کل هنرهای زیبا را تاسیس کرد. این اداره علاوه بر نظارت بر کلیه فعالیت‌های هنری، مسئولیت استفاده از وسایل سمعی و بصری مدارس را نیز عهده‌دار بود. ایجاد آزمایشگاه‌های سمعی و بصری، دانش‌سرای مقدماتی و دانش‌سرای عالی نیز جزء فعالیت‌های این اداره بود.

  در سال 1341 اداره‌ای به نام اداره آموزش فعالیت‌های سمعی و بصری در وزارت فرهنگ تشکیل گردید که بعدا با نام دفتر آموزش سمعی و بصری فعالیت‌های خود را ادامه داد. توجه به فیلم به عنوان یک رسانه آموزشی در سطح جهانی سبب گردید این اداره اقدام به تشکیل جشنواره‌های بین‌المللی فیلم‌های آموزشی کند.

  تلویزیون آموزشی در سال 1343 زیر نظر وزارت آموزش و پرورش تاسیس شد و کار خود را بعد از دو سال، با پخش برنامه‌‌های درسی در زمینه فیزیک، شیمی، جبر، علوم طبیعی، زبان و دستور فارسی شروع کرد. هدف از پخش این برنامه‌ها جبران کمبود معلم‌های متخصص و جبران کمبود آزمایشگاه‌ها بود، اما به علت عدم تطابق وقت آن با برنامه دبیران و مدارس پخش آن متوقف شد.

  در سال 1352 تهیه برنامه‌های آموزشی به سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران واگذار شد و برنامه‌های آموزشی با پخش دروس راهنمایی در سال 1353 مجددا شروع به فعالیت کرد و همزمان حدود سه هزار دستگاه تلویزیون بین مدارس شهرهای بزرگ کشور توزیع شد. ولی برنامه‌های تلویزیون به دلیل عدم برنامه‌ریزی صحیح و عدم انتشار اطلاعات درست مربوط به زمان پخش، منجر به شکست گردید.

  در سال 1353 دوره فوق‌لیسانس تکنولوژی آموزشی تاسیس شد. گرچه قبل از این سال در دروس لیسانس تربیت معلم و علوم تربیتی، دروسی با عنوان‌های مقدمات تکنولوژی آموزشی، تولید و کاربرد مواد آموزشی یا نقش وسایل ارتباط جمعی در آموزش و پرورش گنجانده شده بود، اما در دوره فوق‌لیسانس دروسی از قبیل طراحی سیستمیک آموزشی، تهیه خودآموزها، روان‌شناسی تربیتی و یادگیری، آمار و سنجش نیز دیده می‌شود.

  مرحله بعدی تکنولوژی در ایران، ایجاد دانشکده مکاتبه‌ای ابوریحان بیرونی برای آموزش کارکنان دولت و با تکیه بر آموزگاران تاسیس شد. نحوه آموزش در دانشکده مکاتبه‌ای از طریق ارسال کتب و نوار شنیداری و گاه کلاس حضوری رفع اشکال بود. مرحله بعدی در ایران ایجاد دانشگاه آزاد ایران و دانشگاه پیام نور است که به نظر می‌رسد هدفشان همگانی کردن سطح آموزش باشد.[8]

برخی مراحل جدیدی که تکنولوژی آموزشی در آن پیشرفت کرده عبارتند از:

الف. مرحله نظام‌های آموزشی

  در این مرحله، آموزش افراد با توجه به نیازهای آنها در رابطه با جامعه خاص خود آنها مطرح است. یعنی هم به فردیت شخص و نیازهای او و هم به نیازهای جامعه توجه می‌شود. دست‌اندرکاران امر تعلیم و تربیت در این رابطه معتقدند یادگیری فرد باید هم نیاز خود او را مرتفع سازد و هم در رابطه با مفید بودن او برای جامعه باشد. امکانات آموزشی معمولا در محل اختیار یادگیرنده قرار می‌گیرند ولی او خود مسئول یادگیری خود است و آموزش منظم فقط به صورت آموزش رسمی مدرسه‌ای نیست بلکه در سطح جامعه انجام می‌گیرد. استفاده از ماهواره‌های مخابراتی برای تلویزیون آموزشی در کشور هند تجربه‌ای در این مرحله است. پژوهش‌های این دوره از تکامل مفهوم تکنولوژی آموزشی، خواستار پاسخگویی به سوال‌هایی از قبیل چه کسی؟ به چه نوعی از آموزش نیاز دارد؟ و این تصمیم باید از طرف چه کسی گرفته شود؟

ب. مرحله نظام‌های اجتماعی

  در این مرحله، مفهوم تکنولوژی بیشتر به عنوان فلسفه‌ای است حاکم بر کل آموزشی که در یک کشور برای رسیدن به هدف‌های رشد و توسعه انجام می‌گیرد و مخصوص افراد یا سازمان‌های خاص نیست، بلکه حیطه عمل هر فرد یا سازمانی را که برای توسعه کشورش کار می‌کند دربرمی‌گیرد. در این مرحله تکنولوژی آموزشی باید به عنوان یکی از عوامل در برنامه‌ریزی هر کشور وارد شود و کلیه نهادها و سازمان‌ها برای اجرای برنامه‌های آموزشی خود، آن را مورد توجه قرار دهند.

منبع:http://www.tebyan.net/Weblog/agarahim/post.aspx?PostID=95425