رنگ هایی که نمی بینیم

تلاش برای تصور بعضی از رنگها کاملا بیهوده است، زیرا این رنگها در دسته رنگهای ممنوعه قرار دارند و به صورت طبیعی چشم انسان قادر به دیدن آنها نخواهد بود.

به گزارش خبرگزاری مهر، تلاش کنید سبزی متمایل به قرمز را تصور کنید، منظور رنگ قهوه ای آزاردهنده ای که از ترکیب رنگ قرمز و سبز به دست می آید نیست، منظور سبزی است که متمایل به قرمز و یا قرمزی است که متمایل به سبز باشد، و یا تلاش کنید آبی متمایل به زرد را تصور کنید، رنگی که هم متمایل به آبی است و هم متمایل به زرد.

معمولا تلاش برای تصور کردن چنین رنگهایی منجر به ایجاد فضایی خالی در ذهن می شوند، این به آن دلیل است که با وجود اینکه چنین رنگهایی در طبیعت وجود دارند، انسان هرگز آنها را نمی بیند. سبز-قرمز و زرد-آبی به رنگهای ممنوعه شهرت دارند. این رنگها ترکیبی از رنگهایی هستند که فرکانسهای نوری آنها به صورت خودکار یکدیگر را در چشم انسان خنثی می کنند، از این رو دیدن آنها به صورت هم زمان غیر ممکن می شود.

این محدودیت در نتیجه شیوه ادراک انسان از رنگها ایجاد می شوند. سلولهایی به نام نورونهای متقابل که در درون شبکیه چشم قرار دارند، زمانی آغاز به کار می کنند که توسط نور قرمز تحریک شوند و این فعالیت به مغز اعلام می کند که فرد در حال نگاه کردن به پدیده ای قرمز رنگ است. نورونهای متقابل این نورونها توسط نور سبز متوقف می شوند و مغز درک می کند که فرد در حال دیدن پدیده ای سبز رنگ است. زرد و آبی نیز از نورونهای متقابل ویژه خود برخوردارند. در واقع نور قرمز تاثیر نور سبز و نور زرد تاثیر نور آبی را خنثی می کنند و هرگز نمی توان این رنگها را از یک منبع مشابه مشاهده کرد.

با این همه دانشمندان که همواره به دنبال دست نیافتنی ها هستند بر این باورند که می توان این رنگها را دید، تنها کافی است افراد چگونه نگریستن به آنها را فرا بگیرند.

رنگهای بی نام

انقلاب رنگی از سال 1983 و با انتشار مقاله ای از "هویت کرین" دانشمند بصری مشهور در نشریه ساینس آغاز شد. وی در این مقاله با عنوان "دیدن سبز مایل به قرمز و زرد مایل به آبی" اعلام کرد که درک رنگهای ممنوعه امکان پذیر است. برای اثبات این موضوع وی به همراه همکارانش تصاویری متشکل از نوارهای رنگی سبز و قرمز و زرد و آبی در کنار یکدیگر ایجاد کرده و آنها را به گروهی از داوطلبان نشان دادند در حالی که حرکات چشم آنها را با کمک ابزار کنترل کننده چشم و تثبیت گر شبکیه چشم تحت نظر داشتند. این آزمایش نشان داد نور هر یک از رنگها وارد سلولهای مشخصی از شبکیه چشم می شوند، برای مثال بعضی از سلولها همیشه پذیرای نور زرد هستند، و بقیه آنها به صورت همزمان تنها نور آبی را دریافت می کنند.

به تدریج این تحریک غیرعادی بینایی و دیدن مرز رنگها در نوارهای رنگی ناپدید شده و رنگها به درون یکدیگر نفوذ کردند. در این آزمایش اینگونه به نظر می آید که تصاویر مکانیزم متقابل چشم را زیر پا گذاشته و داوطلبان توانسته بودند رنگهایی را به چشم ببینند که تا کنون تجربه دیدن آنها را به دست نیاورده بودند. داوطلبان گزارش کردند که می توانستند به صورت همزمان رنگی ترکیبی از قرمز و سبز را ببینند اما نمی توانستند برای رنگی که در برابر چشم داشتند نامی به یاد بیاورند. این رویداد در هنگام تکرار آزمایش بر روی رنگهای آبی و زرد نتیجه ای مشابه در پی داشت.

رنگی به نام ِگلی

آزمایشهای بعدی بر روی این نظریه نشان دادند در صورتی که درست نگاه شود، دیدن رنگهای ممنوعه امکان پذیر خواهد شد. سپس در سال 2006 محققان دانشگاه دورتموث آزمایشهای سال 1983 را به شکلی دیگر تکرار کردند با این تفاوت که داوطلبان به جای نگاه کردن به صفحه های کاغذی به نمایشگر رایانه ها نگاه می کردند و از آنها درخواست شد به جای توصیف رنگهایی که می بینند، جایگزینی از میان رنگها برای آنها انتخاب کنند. رنگی که در آزمایشهای قدیمی غیر قابل توضیح بودند.

اما در این آزمایش محققان دریافتند داوطلبان برای نمایش دادن رنگی که با دیدن نوارهای رنگی سبز و قرمز درک می کنند، به سرعت بر روی نمودار رنگها رنگ قهوه ای گِلی را نشان می دهند. به این شکل محققان به این نتیجه رسیدند که داوطلبان ترکیبی از دو رنگ را می بینند و نه رنگهای ممنوعه را. اکنون این سوال به وجود می آید که اگر نام رنگ دیده شده گِلی است، چرا داوطلبان در سال 1983 نتوانستند آن را توصیف کنند؟

با این همه دانشمندان می گویند صرف اینکه نتوان رنگی را نامگذاری کرد به این معنی نیست که آن رنگ از رنگهای ممنوعه باشد. "وینس بیلاک" یکی از محققانی که در آزمایشهای سال 2006 حضور داشته، این آزمایشها را در سال 2006 به پایان نرساند و طی سالهای گذشته آزمایشهای متعدد دیگری انجام داده که بر اساس آنها معتقد است می تواند حضور رنگهای ممنوعه را اثبات کند. وی تاکید دارد که مطالعه محققان دانشگاه دورتموث به دلیل در نظر نگرفتن کنترل کننده های حرکت و تثبیت کننده شبکیه چشم نتوانسته اند رنگهای ممنوعه را به وجود بیاورد، آنها تنها از داوطلبان خواسته اند تا بر روی رنگها خیره شوند و چشم خود را ثابت نگه دارند.

بر اساس گزارش لایو ساینس، وی معتقد است رنگهایی که در آزمایشهای این محققان دیده شده با رنگهای ایجاد شده در آزمایشهای آنها یکسان نبوده است. از این رو مطالعه برای کشف تایید وجود رنگهای ممنوعه همچنان ادامه دارد. شاید اکنون نتوان چنین رنگهایی را در طبیعت دید، اما شاید روزی با اختراع ابزار دستی که از کنترل کننده داخلی حرکات چشم برخوردار است، بتوان چنین رنگهایی را دید، در این صورت با نگاه کردن به درون چنین ابزاری فرد این احساس را خواهد کرد که گویی برای اولین بار در زندگی خود رنگ بنفش را دیده است.

منبع : http://www.sharafoddini.blogfa.com/post-362.aspx

مسابقه آزمایشگاهی فیزیک مرحله ی استانی

سومین مرحله (مرحله ی استانی) از مسابقات آزمایشگاهی فیزیک روز جمعه اول اردیبهست ماه 91 با حضور

مناطق و شهرستان های مختلف استان هرمزگان در محل دبیرستان شهید حقانی بندرعباس برگزار گردید.

در این مرحله از مسابقات دو نفر جهت اعزام به مرحله ی کشوری انتخاب می شوند که یک نفر آن ها از بین

مدارس خاص ( نمونه دولتی- تیزهوشان - غیرانتفاعی و ... ) و نفر دیگر از بین دانش آموزان مدارس عادی

می باشد. خوشبختانه نفرات راه یافته به مرحله ی کشوری امسال از شهرستان رودان می باشند.

آقای سجاد کمالی نفر اول استان در بین مدارس خاص از دبیرستان نمونه دولتی علامه امینی رودان

آقای رضا رازمند نفر اول استان در بین مدارس عادی از دبیرستان شبانه روزی باقرالعلوم رودان

گروه فیزیک شهرستان رودان کسب این موفقیت را به این عزیزان، خانواده ی آن ها، دانش آموزان و دبیران

فیزیک و جامعه ی فرهنگی رودان تبریک عرض می نماید.

نوترينوها فعلا از محدوديت سرعت تبعيت می کنند

بر طبق آزمايشات سرعت نوترينوها دقيقا به همان اندازه است که بايد باشد نه حتي يک نانو ثانيه اضافه تر.

ادامه نوشته

مسابقه ی آزمایشگاهی فیزیک

مسابقات آزمایشگاهی فیزیک مرحله ی شهرستانی دیروز سه شنبه 1390/12/23 در محل آزمایشگاه مرکزی

مدارس برگزار گردید.

ادامه نوشته

مدل استاندارد چیست؟

مدل استاندارد ادعا مي کند که براي انتقال اين نيرو ها، ذراتي به نام حامل هاي نيرو بايد وجود داشته باشد . مثلاً آشناترين اين ذرات فوتون ، ذره اي از نور است که واسط نيروي الکترومغناطيسي است. اين يعني اين که مثلاً يک آهنربا ، يک ميخ آهني را به اين خاطر جذب مي کند که بين آن ها فوتون رد و بدل مي شود. به همين ترتيب گراويتون ذره اي است که نيروي گرانش را حمل مي کند. گراويتون ذره‌اي است كه تا کنون مشاهده نشده ولي برخي از فيزيکدانان به وجود آن چنان معتقدند که به وجود فوتون.
نيروي قوي را ذراتي به نام گلوئون(glouns) جابه‌جا مي‌كنند و بالاخره نيروي ضعيف توسط 3 ذره به نام هايz و w+ و w-منتقل مي‌شوند. براي وجودگلوئون‌ها گواه قانع‌كننده‌اي وجود دارد، ذرات w و z نيز در شتاب دهنده ها مستقيما ردگيري شده اند( در واقع مدل استاندارد وجود بوزون هاي w,zرا پيش از آنکه يافته شوند پيش بيني کرد ).
هم‌چنين اين نظريه وجود ذره اي به نام بوزون هيگز(Higgs Boson) را پيش بيني کرد‌ه است که هنوز براي کشف آن تلاش مي شود.
تا اين جا همه چيز خوب است اما در واقع دو مشکل اساسي وجود دارد :
يکي از اين مشکلات ظاهراً زيبايي شناختي است و ديگري فني
مشکل زيبايي شناختي حتي براي افراد غير متخصص هم آزاردهنده است . چرا بايد تعداد نيروها و ذرات بنيادي اين قدر زياد باشد؟ مشکل زيبايي شناختي حتي براي افراد غير متخصص هم آزاردهنده است . چرا بايد تعداد نيروها و ذرات بنيادي اين قدر زياد باشد؟ فهرست نام ذرات بنيادي و نيروهايي که در بالا نام برديم را مرور کنيد . الکترون ،ميوئون ، نوترينو ، کوارک ، بوزون w ، گلوئون ، گراويتون ، و ...
حتماً قبول داريد که اين فهرست نسبتاََ بلند است. مجموعه‌ي‌آن‌ها کم کم شبيه يک باغ وحش به نظر مي رسد . باغ وحشي از ذرات !!!
اما دليل فني :
مدل استاندارد رفتار همه ذرات و نيروهاي بنيادي را بدون کم وکاست توصيف مي کند . ولي اين توصيف يک استثناي خيلي مهم دارد : گرانش .
به دلايل فني نيروي گرانش که آشناترين نيرويي است که با آن سر و کار داريم به سختي به طور ميکروسکوپي قابل آزمايش شدن است .
اما چه رازي در گرانش و ذره هم‌بسته‌ي آن گراويتون وجود دارد که آن را از ساير نيروها و ذرات بنيادي متمايز مي‌کند آن‌چنان‌که مدل استاندارد با همه قدرتش از توضيح و توصيف رفتار آن ناتوان است؟ !

به نقل از سایت رشد

برگزاری کارگاه طراحی آموزشی و نرم افزار

گروه آموزشی فیزیک شهرستان رودان جهت دانش افزایی همکاران محترم و آمادگی جهت شرکت در جشنواره ی الگوهای برتر تدریس بر مبنای آی سی تی دو کارگاه آموزشی تحت عنوان های " طراحی آموزشی " و " آموزش نرم افزار های فیزیک " در روزهای یکشنبه و دوشنبه ۱۸ و ۱۹ دی ماه ۱۳۹۰ برگزار نمود. در کارگاه آموزشی نرم افزار نرم افزارهایی جهت تایپ فرمول های فیزیک و رسم شکل ها و نمودارهای فیزیکی توسط آقای بخشی سرگروه فیزیک رودان و همچنین نرم افزار کروکودیل فیزیکس توسط آقای علی کمالی آموزش داده شد. در کارگاه طراحی آموزشی آقای فولادی کارشناس محترم آموزش متوسطه شهرستان رودان همکاران محترم را مباحث مربوط به طراحی آموزشی با تاکید بر الگوی تدریس ساختگرا و الگوی مریل آشنا نمودند.

نمونه سوال های پیش دانشگاهی

نمونه سوال های فیزیک 1 و فیزیک 2 پیش دانشگاهی سال های 90 و 89 را می توانید از لینک های زیر دانلود  کنید.

رشته ی علوم ریاضی                                     رشته ی علوم تجربی

فیزیک 1 شهریور 90                                        فیزیک 1 شهریور 90

فیزیک 2 شهریور 90                                        فیزیک 2 شهریور 90

فیزیک 2 خرداد 90                                           فیزیک 2 خرداد 90 

فيزيك(1) تیر 90                               فيزيك(1) تیر 90

فیزیک 2 اردیبهشت 90                                   فیزیک 2 اردیبهشت 90

فیزیک 2 اسفند 89                                         فیزیک 2 اسفند 89

فیزیک 1 اسفند 89                                         فیزیک 1 اسفند 89

فیزیک 2 دی 89                                              فیزیک 2 دی 89

فیزیک 1 دی 89                                              فیزیک 1 دی 89

فیزیک 2 شهریور 89                                       فیزیک 2 شهریور 89

فیزیک 2 تیر 89                                               فیزیک 2 تیر 89

فیزیک 2 خرداد 89                                          فیزیک 2 خرداد 89

گربه ی شرودینگر

اصل عدم قطعیت هایزنبرگ دیدگاه ما را نسبت به رویدادهای آینده و نحوه پیش گویی رویدادها از طریق قوانین علمی به کلی دگر گون ساخت. این مطلب در دهه بیست، هایزنبرگ‏، اروین شرودینگر و پل دیراک را بر آن داشت تا مکانیک را بازسازی نمایند. آنها براساس اصل عدم قطعیت، نظریه جدیدی بنام مکانیک کوانتومی تدوین نمودند. در این نظریه، ذرات دارای وضعیت و سرعت مجزا و در عین حال مشاهده ناپذیر نیستند. بلکه آنها دارای حالت کوانتومی اند که ترکیبی از وضعیت و سرعت می باشد.

به طور کلی مکانیک کوانتومی، برای یک مشاهده، نتیجه ای واحد را پیش بینی نمی کند. بلکه مجموعه ای از احتمالات را مطرح می سازد و درجه احتمال هریک را مشخص می کند. این بدین معنی است که اگر سیستمهای مشابه بسیاری را در شرایط مساوی اندازه گیری کنیم، در می یابیم که تعداد معینی سیستم در حالت A و تعدادی دیگر در حالت B و... قرار دارند. اما برای یک سیستم منفرد هیچگاه نمی توان گفت که این سیستم پس از اندازه گیری در کدام حالت قرار خواهد گرفت.

مکانیک کوانتومی به این ترتیب عنصر پشبینی ناپذیری یا تصادف و احتمال را وارد علم می کند. انشتین برغم نقش مهمی که در تدوین مکانیک کوانتومی داشت قویا به این امر اعتراض داشت. او به خاطر آزمایش فوتوالکتریک که یکی از پایه های شکل گیری مکانیک کوانتومی به حساب می آید، جایزه نوبل دریافت کرد اما با این همه هرگز نپذیرفت که جهان بر حسب تصادف اداره می شود. این جمله معروف او احساساتش را به خوبی بیان می کند: « خداوند در اداره جهان تاس نمی ریزد.»

 

در اینجا به یکی از پارادوکسهای مطرح شده توسط شرودینگر اشاره می کنیم:
فرض کنید گربه ای در جعبه ای در بسته زندانی است. در این جعبه یک شیشه گاز سیانور، یک چکش، یک سنسور رادیو اکتیو و یک منبع رادیو اکتیو نیز وجود دارد. همانطور که می دانید ذرات رادیو اکتیو بصورت نامنظم تابش می کنند و به همین دلیل برای آنها نیمه عمر در نظر می گیرند. حال فرض کنید سنسور و چکش طوری تنظیم شده باشند که در صورت تابش موج رادیو اکتیو بین ساعت 12 و 12:01، چکش شیشه حاوی گاز را شکسته و گربه بمیرد. اگر شما در ساعت 12:30 درب جعبه را باز کنید چه خواهید دید؟ اگر از طریق فرمول نیمه عمر منبع، احتمال تابش بین ساعت 12 و 12:01 را 90% پیش بینی کنید. گربه داخل جعبه در هنگام برداشن درب جعبه 90% مرده است و 10% زنده است. اما وقتی درب جعبه را بر می دارید خواهید دید که گربه یا مرده و یا زنده است. نمی توان گفت 90% سلولهای بدن گربه مرده اند و 10% آنها زنده اند. در فاصله یک لحظه، احتمال به یقین تبدیل خواهد شد. این امر کاملا متضاد با مکانیک کوانتومی می باشد. همانطور که گفتیم هیچگاه نمی توان موقعیت یک سیستم را به دقت اندازه گیری نمود. اما در این مثال کاملا این امر ممکن شده است.

 

این گونه پارادوکسها در مکانیک کوانتومی بسیار زیاد است. اما با این همه مکانیک کوانتومی در پیش بینی نتایج بسیاری از آزمایشها به طور درخشانی موفق بوده است و زمینه تقریبا تمامی علم و فن نوین است. بر رفتار ترانزیستورها و مدارهای مجتمع که جزء اساسی وسائلی نظیر تلوزیون و کامپیوترند، فرمان می راند و نیز بنیاد شیمی و زیست شناسی نوین می باشد.
تنها مسائل فیزیکی که مکانیک کوانتومی هنوز موفق به یکپارچگی و وحدت آنها نشده است، عبارنتد از: گرانش و ساختمان کلان جهان

منبع : http://www.mehrdadbagherpour.blogfa.com/post-34.aspx

طرح مجازی الگوی تدریس ساختگرا

با سلام و آرزوی توفیق برای همکاران محترم به اطلاع می رساند

دبیرخانه فیزیک، در راستای برنامه عملیاتی سالانه خود مسبقه ی الگوی تدریس ساختگرا به شکل مجازی برگزار می نماید. همکاران محترم لازم است:

از تاریخ ۱۹/۱۱/۹۰ الی ۲۵/۱۱/۹۰ یک نمونه طرح درس به روش تدریس ساختگرا همراه با  پاسخ سوالات (سوالات در لینک های زیر می باشد.) به آدرس [e-mail]  ایمیل نمایید همچنین لازم به ذکر است:

• یک نمونه طرح درس توسط دبیرخانه فیزیک و سوالات آزمون در تاریخ ۲۲/۹/۹۰ در سایت دبیرخانه قرار گرفته است.
• طرح درس و پاسخ سوالات با دو فرمت Pdf و word ارسال گردد.
• (اختیاری) دبیران محترم فیزیک که مایل به شرکت در مسابقه الگوی تدریس ساختگرا می باشند می توانند تا تاریخ ۲۵/۱۱/۹۰ فیلمی از روش تدریس ساختگرای خود در کلاس تهیه نموده و به دبیرخانه فیزیک ارسال نمایند. به سه نفر برتر جوایزی اهدا خواهد شد.

نمونه طرح درس و سوالات مربوط به الگوی تدریس ساختگرا

نمونه سوالات فیزیک 3 به صورت طبقه بندی شده

نمونه سوال های طبقه بندی شده (بر اساس فصل های کتاب) فیزیک 3 را از لینک زیر می توانید دانلود کنید.

نمونه سوال فیزیک 3