t40 حدود 75 سال است که در کتابهای درسی می خوانیم: مقاومت به جنس، طول و ضخامت رسانا بستگی دارد. در 5 فوریۀ 1980 ثابت شد که دیگر این بیان معتبر نیست. در این روز، کلاوس فون کلیتسینگ این بخش از دانش کتاب درسی را رد کرد. این کشف به طور اساسی جدید است. و به همین سبب جایزۀ نوبل فیزیک در سال 1985 به کلیتسینگ اهدا شده است.
گویی مقیاسها از مقابل چشمان فیزیکدان برداشته شده بودند: مقاومت الکتریکی یک ثابت طبیعی با سادگی ابتدایی است. مقاومت الکتریکی مستقل از جنس و تأثیرات خارجی است و نه به شکل خطی - چنانکه قبلاً فرض میشد - بلکه با پرشهای کوانتومی افزایش می یابد؛ یعنی، به همان شکلی که تابش در گامهایی کوچک منتشر می کند. کشف فون کلیتسینگ ابتدایی به نظر می رسد؛ و به عنوان «اثر هال کوانتومی شده» اندازه گیریهای دقیق و باور نکردنی را ممکن می سازد. این پدیده «اثر فون کلیتسینگ» نام گرفته، و در یک لحظه، کاشف را به شهرت جهانی رسانده است: کلاوس فون کلیتسینگ برندۀ جایزۀ نوبل فیزیک سال 1985 نخستین فیزیکدان آلمانی است که بعد از 22 سال این جایزۀ علمی را دریافت می کند. کشف او همانند یک الهام ناگهانی به نظر می آید؛ در آزمایشگاه مغناطیس در گرنوبل فرانسه ، همه چیز به یک باره - در نیمۀ شب - بر او آشکار شد. امّا این کشف ابتدا به ساکن نبود. کلیتسینگ از نسل جدید دانشمندان سخت کوش است که ، اگر لازم باشد ، ساعت 2 بامداد نیز در گیر کار می شوند. او می گوید «کار سرگرمی من است.» خانوادۀ  کلیتسینگ - همسرش رناته، دو پسر و یک دخترش - اورا از زیاد نمی بینند. دانشمند ، در ره هدفش زجر را برخود روا می داد اما هیچگاه زجر دیده به نظر نمی رسد. در حالی که در تلویزیون در بارۀ کوانتومها و دما های پایین گپ می زد آسوده بود. امّا زمینه ای که او بر گزیده است - فیزیک حالت جامد - به درد پخش مستقیم تلویزیون نمی خورد. پژوهش او ظریفترین ساختارها ، مثلاً بلورها ، را در بر میگیرد . واینجا باید تعیین می شد که جریان الکتریکی در این ساختار ها چگونه رفتار می کند . فون کلیتسینگ، متعصب در دقّت ، همیشه از بی نظمیهایی که در منحنیهای تجربی برای ثبت رابطۀ بین میدانهای مغناطیسی و مقاومت الکتریکی دیده می شد منزجر بود. او سالها بود که به طور منظّم در این باره پژوهش می کرد. در آزمایشگاه پژوهشی گرنوبل ، که نیروی میدان مغناطیسی 200،000 برابر قویتر از نیروی گرانش زمین می توان تولید کرد، او راه حل این مسئله مرموز را یافت. آنچه اکنون به عنوان «اثر هال کوانتومی شده» وارد کتابهای درسی شده در هلیوم مایع و در دمای منهای 269 درجۀ سلسیوس خود را نشان داد.
استاد برندۀ جایزه هنوز در برابر مردم عامی سردر گم براین عقیده است که او فقط نیمی از آنچه را که کشف کرده است می فهمد و تا ارزیابی دقیق نتایج آن راهی دراز در پیش است. کشف او محتملاً به ساختن کامپیوتر های سریعتر و کاراتر ، و قطعاً به ابزار سنجش دقیقتر ، مثلاً در ساختن هواپیما ها، منجر خواهد شد . هم اینک، این کشف برای دوایر اوزان و مقادیر به عنوان یک واحد اندازه گیری ساده و قابل اتکا برای مقاومت الکتریکی سودمندی خود را نشان داده است. و دانش آموزان در درسهای فیزیک خود وقتی که از اهم صحبت می کنند خواهند توانست منظور خود را خلاصه تر بیان کنند

منبع: http://www.phbosh.blogfa.com